جنگنده AMX
جنگنده بمب افکن AMX هم اکنون در حال خدمت در نیروی هوایی ایتالیا برزیل وونزوئلا می باشد.اولین جنگنده AMX در ژانویه ی 1989 به نیروی هوایی ایتالیا تحویل داده شد.نیروی هوایی برزیل نیز در سال 1990 این جنگنده رابه خدمت گرفت.این جنگنده به طور مشترک توسط ایتالیا و برزیل ساخته شده.از کل 192 جنگنده 155 فروند تک نفره و 37 فروند دونفره می باشد .که از اینتعداد 110 فروند تک سرنشینه و 26 فروند دو سرنشینه به ایتالیا و 79 فروندتک سرنشینه و15 فروند دوسرنشینه به بزیل تحویل داده شده است.پروژه AMXاززمانی آغاز شد که نیروی هوایی ایتالیا نیاز خود را به هواپیمای تک و دوسرنشینه اعلام کرد. نقش اصلی AMX حمله به اهداف زمینی قابل دید می باشد.دردسامبر سال 2002 نیروی هوایی ونزوئلا قراردادی را برای خرید 12 فروند AMXپیشرفته جنگی و پشتیبانی هوایی امضا کرد که تحویل آنها از سال 2005 آغازشده است.ای٠? جنگنده دارای 7 ردیف پرتاب میباشدو که یکی در زیر بدنه دو تا در زیر هر بال و یکی در انتهای هر بال می باشد.این جنگنده قادر به حمل موشک های هوا به هوا .هوا به سطح. بمب های سقوطازاد.بمب های تاخیری لیزری .بمب های هدایت شونده .بمب های خوشه ای .و بمبهای هدایت شونده نقطه زن و راکت می باشد.همچنین AMX های ایتالیا توانایی حمل بمب های GBU-12 را نیز دارند.که کیتآن توسط شرکت البیت اسرائیل ساخته شده.این جنگنده توانایی حمل موشک هایهوا به هوای AIM-9L و MAA-1 را دارا می باشد.هدف کمپانی های سه گانه امبرائر- آرماچی- و ار ایتالیا از ساخت این جنگندهرا می توان به صورت زیر خلاصه کرد(جنگنده ای که در پایین ترین ارتفاعمتصوره در نا مساعد ترین آب و هوا و با حداقل مصرف سوخت و سرعتی نزدیک بهسرعت صوت به ماموریت برود)
AMX يك جنگنده تهاجمي است كه ويژه حملات زميني،پشتيباني نزديك از نيروي زميني و انجام ماموريت هاي شناسايي طراحي و ساخته شده است.
اين جنگنده با سرمايه گذاري مشترك دو كشور برزيل و ايتاليا و توسط كارخانه AMX International ساخته شده است كه در نيروي هوايي برزيل نيز با نام جنگنده A-1 در حال خدمت است.
AMX جنگنده اي است كه توانايي انجام عمليات با سرعت مافوق صوت و در ارتفاع پايين و در طول روز و شب را دارد.و همچنين اين جنگنده توانايي نشست و برخاست در باندهاي ناهموار و نامطمئن را نيز دارا ميباشد.
وجود مقدار اندك تشعشعات مادون قرمز و همچنين كاهش سطح مقطع راداري در اين جنگنده ،امكان شناسايي و اشكار شدن ان را تا حد زيادي كاهش داده است.
سير تكامل جنگنده
در سال 1977 نيروي هوايي ايتاليا درخواستي را مبني بر نياز به يك جنگنده تهاجمي براي جايگزيني با جنگنده هاي قديمي Fiat G.91 و F-104 Starfighter را صادر نمود.
در سال 1981 دولت هاي برزيل و ايتاليا براي شركت در يك پروژه مشترك به توافق رسيده و از شركت برزيلي Embraer براي همكاري در اين پروژه دعوت به عمل امد.
نمونه اوليه اين جنگنده در سال 1984 توليد شد كه اين نمونه در پنجمين پرواز ازمايشي خود سقوط كرده و خلبانش نيز كشته شد.ولي اين سقوط روند حركتي پروژه را متوقف ننمود و در سال 1989 اولين سري از اين جنگنده ها ساخته شده و به نيروي هوايي بريل و ايتاليا تحويل داده شدند و پس از ان نيز 200 فروند از اين جنگنده ساخته شد.
تاريخچه عملياتي
AMX هاي نيروي هوايي ايتاليا در سال 1999 و در جنگ كزوو شركت كردند و نيروي هوايي ايتاليا در AMX هاي خود به جاي استفاده از بمب هاي غير هدايت شونده و يا بمب هاي قديمي هدايت ليزري، از بمب هاي مارك 82 كه با كيت هاي هدايت كننده اسراييلي (Opher) تطبيق داده شده بودند استفاده ميكرد كه به خوبي توانسته بود بمب هاي سقوط ازاد را تبديل به بمب هاي هدايت مادون قرمز نمايد.
در سال 2005 نيروي هوايي ايتاليا برنامه اپگيرد كردن 55 فروند از AMX هاي خود رار اجرا نمود.مجهز نمودن انها به سيستم ناوبري خودكار(INS) ،استفاده از نمايشگرهاي ديجيتالي و چند منظوره پيشرفته در كاكپيت ، و توانايي حمل مهمات ضربتي مستقيم مشترك يا JDAM (كه اين سيستم دقت بمب هاي سقوط ازاد را افزايش ميدهد) بخشي از اين برنامه مدرن سازي بود.
در سال 2009 نيز 4 فروند از AMX هاي نيروي هوايي ايتاليا در خاك افغانستان مستقر گشتند.
گونه هاي مختلف
AMX-T
مدل 2 سرنشينه و اموزشي از اين جنگنده است كه تمامي قابليت هاي تهاجمي گونه تك سرنشين ا نيز حفظ نموده است و به خلبانان تازه كار اجازه پرواز اموزشي با يك جت پر سرعت را نيدهد.اين گونه در هر 2 نيروي هوايي برزيل و ايتاليا خدمت ميكند.
AMX-ATA
گونه 2 سرنشينه و پيشرفته تهاجمي/اموزشي ميباشد.اين جنگنده چند نظوره براي مقاصد اموزشي و تهاجمي طراحي شده است.اين گونه از سنسور هاي هشداري جديد،مجهز بودن به سيستم نمایشگر سربالا(HUD) ،رادار چند حالته (multi - mode) جديد كه قابليت حمل مهمات هوا به هوا و هوا به سطح را به اين جنگنده ميدهد استفاده ميكند.
اين گونه توانايي استفاده از طيف وسيعي از تسليحات را دارا ميباشد كه ميتوان به موشك هاي ضد كشتي و موشكهاي برد متوسط اشاره نمود.
نيروي هوايي ونزوئلا 8 فروند AMX-ATA را سفارش داد كه با مخالفت امركا اين امر تحقق نيافت زيرا در اين جنگنده از تكلونوژي امريكايي نيز استفاده شده است.
(AMX-R (RA-1)
گونه شناسايي كه فقط در نيروي هوايي برزيل خدمت ميكند.
مشخصات اصلي:
خدمه : 1 نفر و در مدلهاي اموزشي 2 نفر
طول : 13.23 m
طول بال : 8.87 m
ارتفاع : 4.55 m
مساحت بال : 21 m²
وزن خالي : 6,730 kg
حداكثر وزن برخاست : 13,000 kg
نيرو محركه : 1 * موتور توربو فن Rolls-Royce Spey 807
عملكرد:
حداكثر سرعت : 1,160 km/h
سرعت بر سطح دريا : 950 km/h
برد : 3,330 km
سقف پروازي : 13,000 m
نرخ صعود : 52 m/s
نسبت وزن کل به مساحت يال : 512 kg/m²
نسبت كشش به وزن : 0.47
تسليحات :
1 قبضه مسلسل چرخان 20 ميلي متري ام۶۱ والکان 6 لول (مخصوص جنگنده هاي نيروي هوايي ايتاليا)
1 قبضه توپ 30 ميلي متري DEFA (مخصوص جنگنده هاي نيروي هوايي برزيل)
2 فروند موشك هوا به هواي AIM-9 Sidewinder و يا 2 موشك Mectron MAA-1 Piranha در نوك بالها
قابليت حمل 3,800 كيلوگرم بمب در 5 جايگاه در زير بالها و بدنه،شامل بمب هاي چند مظوره،بمب هاي هدايت ليزري،موشكهاي هوا به زمين و راكت انداز.
اطلاعات نظامی سپاه 
آشنایی با 5 طراح برتر هواپیما و جنگنده 